Hoe communiceren honden
Honden communiceren door hun lichaamshouding en gedragingen. De houding van de
hond, de stand van de mondhoeken, oren en staart, en allerlei specifieke
gedragingen kunnen ons veel vertellen over de gemoedstoestand van de hond. Hoe
beter je de hondentaal leert begrijpen, hoe beter je ernaar kan handelen. Een hond is daarom altijd 100% eerlijk. Hoe
een hond zich voelt is te zien aan de stand van zijn staart en oren,
oftewel zijn lichaamshouding. Elk hondenras heeft zijn eigen neutrale
lichaamshouding. Dit is de houding die de hond laat zien als de hond
nergens mee bezig is. Hieronder ziet u 3 voorbeelden van de
verschillende
neutraalhoudingen.
Stress
Honden
hebben verschillende manieren (gedrag) om aan te geven dat ze stress ervaren.
Stress is normaal bij een leerproces maar mag niet overheersend zijn en het is
goed om het te herkennen. Stress kan zich uiten in onder andere:
-
Gapen
-
Tongelen (het lijkt net of de hond zijn bovenlip aflikt)
-
Bek aflikken
- Hijgen (kan bij inspanning en bij warmte
natuurlijk normaal gedrag zijn).
- Uitschudden
Agressie
Naast
stress kunnen honden ook agressie laten zien. Vaak zijn hieraan vooraf al
verschillende stress signalen geweest. Agressie kan op verschillende manieren
worden geuit:
- Het ontbloten van de tanden.
- Borstelen (het opzetten van de
haren)
- Fixeren (het strak aankijken)
- Verstarren (een soort verstijven)
- Grommen (als het geen spel is)
-
Bijten (als het geen spel is)
Sociaal
Honden
zijn erg sociale dieren. Ze hebben dan ook een aantal gedragingen om affectie
te tonen en toenadering te zoeken.
- aandacht vragen
- uitnodigen tot spel
- verzorging (likken van handen,
gezicht enz.)
-
tegen je aan willen zitten/liggen
De golden retriever heeft een neutraalstand waarbij zijn staart recht naar achter staat. De oren staan in neutraalstand langs de kop.
Bron foto: k9s
De duitse herder heeft een neutraalstand waarbij de staart recht naar beneden hangt. De oren staan in neutraalstand recht naar voren.
Bron foto: streekradio
Als de oren of staart lager zijn dan de neutrale
stand, geeft de hond aan dat hij bang is (ook wel onderdaning genoemd)
in de situatie. Zijn de oren en staart hoger dan in de neutraalstand dan
geeft de hond aan dat hij zich zelfverzekerd voelt
in een situatie. Bijvoorbeeld: een golden retriever ziet de postbode
lopen. Hij heeft een hoge staart en zijn oren naar voren. Dit geeft aan
dat hij zelfverzekerd is tegenover de postbode. Dit heeft dus nog niets met agressie te maken. Als de hond zijn
oren naar buiten heeft gedraaid (zodat je er een beetje in kan kijken),
dan geeft de hond aan dat hij graag wil spelen. Hierbij zie je vaak de
zogenoemde "spelboog". De hond buigt daarbij door zijn voorpoten en
heeft zijn kont omhoog. Op deze manier nodigt de hond uit tot spelen.
Leren
Over het algemeen geldt bij honden dat gedrag wat iets oplevert zal toenemen en
gedrag dat niets oplevert zal afnemen. Dit betekent dat als uw pup tegen u
opspringt en u geeft hierop aandacht (een knuffel, praten of zelfs wegduwen)
zal het opspringen steeds meer worden, het levert namelijk iets op. Springt de
pup tegen u aan en gebeurt er niets (negeren) dan levert dit niets op en zal uw
pup steeds minder opspringen.
“klassieke
conditionering”
Bij
Klassieke conditionering leert de hond verband te leggen tussen een (in eerste
instantie) betekenisloos geluid of woord en een beloning. Uiteindelijk wordt
het geluid of woord zelf belonend. Een bekend voorbeeld is de Pavlov reactie. Pavlov
liet tegelijkertijd met het aanbieden van het voer de honden een geluidssignaal
horen. Na een paar keer brachten de honden het horen van de bel in verband met
het aangeboden krijgen van voedsel en begonnen hevig te speekselen. De honden hadden het
horen van de bel gekoppeld aan het krijgen van voer. De bel gaf inmiddels dezelfde lichamelijke reactie als het
krijgen van voer.
Een ander voorbeeld is het gebruik van commando’s bij het opvoeden en trainen van een pup. Een hond moet een commando uitvoeren en als hij dit doet wordt hij beloond met een “braaf” en tegelijkertijd een brokje. Het woordje “braaf” betekent in het begin nog niets voor de hond, maar omdat hij er elke keer een brokje bij krijgt, geeft alleen het woordje “braaf” na verloop van tijd een prettig gevoel.
“Operante
conditionering”
Bij
operante conditionering wordt een hond gestraft voor ongewenst gedrag en
beloond voor gewenst gedrag. De bedoeling hiervan is dat ongewenst gedrag door
straffen afneemt en zelfs verdwijnt en gewenst gedrag door belonen toeneemt.
Het is erg belangrijk bij straffen en belonen dat het binnen 3 seconden na het
gedrag plaats vindt. Vindt het later plaats dan koppelt de hond het niet aan het gedrag dat u bedoelt.
Er
zijn verschillende manieren om te straffen en te belonen. Een pup kan beloond
worden bijvoorbeeld door middel van voer, stem of een speeltje. LET OP: met belonen door middel van een speeltje wordt
bedoeld dat u het een speeltje geeft; niet dat u met de hond gaat
spelen. Het straffen van een pup kan door hetgeen weg te halen dat hij graag wil,
bijvoorbeeld: hij wil erg graag een kluifje en u haalt het weg. Andere
voorbeelden zijn: negeren, time-out en verbaal straffen. Uiteraard moet worden gekeken of de straf verantwoord is.
Nadelen
straffen
Te
hard straffen leidt tot agressief gedrag of tot angstgedrag (u bent dan ook
geen goede roedelleider). Als het gedrag niet afneemt, werkt de straf niet en
zal er naar een alternatief gezocht moeten worden.
Socialiseren
Om een evenwichtige hond te krijgen is het belangrijk om de pup goed te
socialiseren! Het helpt daarbij om met uw pup naar een hondenschool te gaan.
Hier zal de pup vele indrukken opdoen en de begeleiders kunnen u goed op weg helpen
met de gehoorzaamheid van uw hond. Ook vragen over het gedrag en hoe het een en
ander aan te pakken in de opvoeding kunnen hier gesteld worden. Zorg ervoor dat
u voor een hondenschool kiest met een trainingsmethode waar u achter staat.
Begrens indrukken
Natuurlijk wilt u lekker met uw pup op pad en hem kennis laten maken met zoveel
mogelijk dingen. Dit is zeker van belang, maar net zo belangrijk is rust! Let
erop dat u alle indrukken goed verspreid en niet te veel op een dag doet.
Tussendoor slapen om alles te verwerken is voor puppy’s erg belangrijk. Bedenk voor uzelf waar u de hond aan wilt laten wennen. Een
boerderijhond zal niet hoeven wennen aan een drukke winkelstraat en een
stadshond niet aan koeien.
Levensfases
De meeste pups verlaten het nest naar een nieuwe eigenaar rond 8 weken
leeftijd. Ze zitten dan in de socialisatiefase (4-12 weken). Het gedrag van de
pups bestaat nu vooral uit benaderen en kwispelen. Van schrik herstellen ze
snel en ze willen graag de wereld ontdekken.
Van ongeveer 3 tot 6 maanden leeftijd komt de angstfase. In deze periode vinden ze veel dingen spannend en zullen dit proberen te ontwijken. Het is belangrijk uw pup rustig te begeleiden in het ontdekken van al het onbekende.
Na de angstfase komt wat ook wel de puberteit wordt genoemd. Een jonge blije hond die lekker zelf de wereld wil ontdekken en de baas soms wel eens vergeet. Ook in deze periode is het belangrijk om op een rustige manier uw hond te begeleiden een stabiele volwassen hond te worden.
Het is belangrijk om uw pup niet te straffen als de behoefte in huis wordt gedaan. De pup kan dan bang worden en wil zijn behoefte opruimen voordat u het ziet. Als een pup zijn behoefte binnen doet, kunt u dat het beste zonder dat het de pup opvalt opruimen. Hoe lang een zindelijkheidstraining duurt verschilt per pup en per eigenaar. Elke keer als de pup geslapen, gegeten of gespeeld heeft, moet de pup worden opgepakt en buiten worden neergezet. Als de pup dan zijn behoefte doet, moet de pup worden beloond. De pup zal door de beloningen de link gaan leggen tussen de beloning en zijn behoefte buiten doen. Een handig hulpmiddel voor zindelijkheidstraining is de bench. Als u even bezig bent en u kunt niet op de pup letten, kunt u de pup in de bench doen. Een pup vervuilt namelijk nooit zijn eigen nest en zal de bench als zijn nest gaan zien. Zo kunt u rustig uw gang gaan zonder daarna de behoefte op te moeten ruimen van de pup. Bent u klaar dan is het wel belangrijk om gelijk met de pup naar buiten te gaan. Om de bench aan te leren, kunt de pup iets lekkers in de bench geven zoals: een bak met voer of een lekkere kluif. Zo gaat de hond "het leuke" koppelen aan de bench waardoor de bench ook als prettig wordt ervaren.
Bron foto: medpets
Beste maatjes
Interactieve spelletjes
Kinderen en honden kunnen onder begeleiding
heerlijk spelen. Een balletje gooien of zoekspelletjes zijn perfect voor een
leuke interactie tussen uw kinderen en de hond.
Een zoekspelletje kan heel makkelijk door de hond bijvoorbeeld even in een andere ruimte te doen. Doe de deur dicht en laat uw kind wat lekkers verstoppen in de ruimte waar de hond niet is. Laat het kind de deur weer opendoen en ‘zoek’ zeggen. Snapt de hond nog niet helemaal wat de bedoeling is? Laat het kind dan helpen door het lekkers aan te wijzen.
Een ander leuk spel is een balletje of speeltje weggooien die de hond weer terug komt brengen. Laat uw kind de hond een snoepje geven voor het terugbrengen van het speeltje en gooi deze weer opnieuw. Snapt de hond het nog niet helemaal? Oefen het eerst een paar keer zelf en ruil wat de hond in zijn bek heeft voor iets lekkers.
Ongewenst gedrag kan veel verschillende dingen omvatten. Het kunnen dingen zijn zoals opspringen, aan de lijn trekken, blaffen bij visite, agressie naar andere honden of mensen en zo nog veel meer. Dit ongewenste gedrag kan veel verschillende oorzaken hebben. Voordat het probleem aangepakt kan worden is het belangrijk de oorzaak hiervan te weten. Straffen voor het ongewenste gedrag is eigenlijk nooit de oplossing. Dit vermindert de band tussen baas en hond en zo leert de hond ook niet wat wel de bedoeling is. Welke oplossing het beste is, is per hond en baas verschillend. Dit heeft ook weer met de oorzaak te maken. Om er achter te komen wat de oorzaak is kunt u het beste contact opnemen met een gecertificeerde gedragstherapeut. Die kunnen u op een correcte proffesionele manier begeleiden. Op de site van Quibus vindt u proffesionele gecertificeerde gedragstherapeuten die op een positieve manier met u en uw hond aan de slag gaan. Op de site ziet u aan de linkerkant een landkaart met de verschillende provicies. Als u op een van deze provincies klikt ziet u de geragstherapeuten of de hondenscholen in de desbetreffende regio.
Onze assistentes Susanne en Simone houden zich tevens bezig met het gedrag van honden. Mocht u vragen hebben over de opvoeding of het gedrag van uw hond kunt u ook bij hen terecht. Simone werkt op de vestiging in Oudewater en Susanne op de vestiging in Benschop.