Er zijn verschillende maagdarmwormen van het rund. In Nederland is er eigenlijk maar één maagdarmworm van belang bij runderen: de lebmaagworm (Ostertagia ostertagi).  Naast de lebmaagworm zijn de longworm, leverbot en coccidiën de inwendige parasieten die het meeste schade veroorzaken.  

Maagdarmworm ziekte

De maagdarmwormziekte die deze worm veroorzaakt kan vervelende klachten geven zoals: vermageren, groeiachterstand, diarree, doffe vacht, koliek, lebmaagzweren en zelfs sterfte.

Het leven van de maagdarmworm 

Inger Kalveren_15_mrt_2015_1 1

Larven van de maagdarmworm worden opgenomen bij het grazen. De larven dringen de lebmaagwand binnen en ontwikkelen zich daar tot jong volwassen worm. Het inkapselen in de lebmaagwand veroorzaakt de meeste schade. De jong volwassen worm verlaat de lebmaagwand weer om volwassen te worden en zelf eitjes te gaan produceren. De cyclus van de worm duurt ongeveer 3 weken. De meeste problemen worden pas gezien bij een flinke besmetting, vaak pas in de tweede helft van het weideseizoen.

Wat te doen?

Het allerbelangrijkste bij de bestrijding van wormen is preventie. Hieronder verstaan we maatregelen die besmetting van uw koppel runderen voorkomen. Denk hierbij aan:
  • Jongvee na de start van het weiden, binnen drie weken om weiden naar een schoon, en het liefst eenmaal gemaaid perceel. Zo kunt u langzaam een goede immuniteit opbouwen bij de dieren met eerste weidegang, zonder dat de dieren klinisch ziek worden.  LET OP: komt uw jongvee enkel op zeer schoon land? Dan kan het zijn dat de dieren niet of te weinig in aanraking komen met maagdarm-wormen. Dit kan op latere leeftijd voor problemen zorgen.
  • Onderzoek in welke mate de runderen besmet zijn met maagdarmwormen, dit kan vanaf zes tot acht weken na inscharen, mits er geen wormmiddelen zijn gebruikt. Het aantal wormeieren zegt iets over de ernst van de doorgemaakte maagdarmworminfectie in het dier en besmetting op de weide.
  • Behandel uw jongvee voorafgaand aan de weidegang niet standaard preventief tegen maagdarmwormen (bolussen). Onnodig behandelen kost u geld, werkt resistentie tegen wormmiddelen in de hand en maakt dat uw dieren minder weerstand opbouwen. Dit geeft weer een verhoogd risico op maagdarmwormen bij het volwassen melkvee, met onder andere verminderde melkproductie tot gevolg. 
  • Monitor jaarlijks de maagdarmworminfecties bij de volwassen melkkoeien via het worminfecties tankmelkabonnement.  Vraag ernaar bij uw dierenarts.
Ontwormbolussen zijn weliswaar een preventieve maatregel, maar moeten terughoudend worden gebruikt. De ontwormbolus geeft gedurende ongeveer 4 maanden in stapjes ontwormingsmiddel af. Hierdoor worden wormen langere tijd aan soms lage doseringen ontwormingsmiddel bloot gesteld, wat resistentie in de hand werkt. Enkel indien uw rundvee een zeer lang weideseizoen tegemoet gaat, langer dan 6 maanden, kan de ontwormbolus in overleg worden toegepast.

Let op: nooit vaccineren tegen longworm in combinatie met een ontwormbolus! 

Behandelen met ontwormingsmiddelen in en/of na het weideseizoen kan het beste op basis van mestonderzoek. Het mestonderzoek geeft aan met welke wormen of inwendige parasieten uw koppel is besmet en wij kunnen u vervolgens een passende behandeling adviseren.

Wist u dat…

  • door de vele cycli per jaar een oorspronkelijk lichte infectie op de weide snel opbouwt tot een zwaardere infectie?
  • besmettelijke larven overwinteren op het land?
  • land lang besmet kan blijven met wormeitjes? Een besmetting van de ene zomer, kan de zomer daarop nog infectieus zijn!
  • een weide, na infectie door een weidende koppel, 2 keer gemaaid moet worden voordat er geen schadelijke larven meer zijn?
  • om besmetting te voorkomen elke 3-6 weken moet worden omgeweid?
  • jongvee geen besmetting oploopt als het op een eigen perceel loopt, waar geen volwassen vee komt? Deze dieren kunnen bij het melkvee wel een besmetting oplopen!