Om uw paard te beschermen tegen enkele veelvoorkomende paardenziektes, is het raadzaam uw dier te laten vaccineren.

Meestal wordt gevaccineerd tegen Influenza en Tetanus. Maar entingen tegen bijvoorbeeld Rhinopneumonie, schimmels, droes en West-Nijl virus zijn ook mogelijk. Voor deelname aan KNHS en FEI wedstrijden bent u verplicht uw paard correct gevaccineerd te hebben tegen influenza. Welke regels precies gelden worden hier beneden opgesomd.

Veulen vaccineren

De eerste vaccinatie van een veulen vindt vanaf 6 maanden leeftijd plaats. Veulens worden de eerste maanden van hun leven beschermd door de antilichamen die via de moedermelk worden opgenomen, mits de merrie tijdens de dracht gevaccineerd is. Hierdoor is eerder vaccineren vaak niet mogelijk. De eerste vaccinatie kan vaak gecombineerd worden met de aanvraag van het paardenpaspoort (verplicht voor paarden ouder dan 6 maanden). Hierin worden naast de vaccinatiegeschiedenis, meerdere relevante veterinaire handelingen geregistreerd. 

FEI paspoort aanvragen

Gaat u met uw paard (internationaal) sporten dan kan het zijn dat u een FEI paspoort nodig heeft. Hoe u dit kunt aanvragen leest u hier.

Influenza

Een correcte vaccinatie tegen influenza beschermt de paarden tegen de gevolgen van een influenza besmetting. Griep kan bij paarden een ernstige en langdurige longontsteking tot gevolg hebben. Meer weten over de zin en onzin over vaccineren? Erkend paardendierenarts Vivianne van Leeuwen schreef er een artikel over.

KNHS vaccinatie regels

Indien u deelneemt aan wedstrijden of evenementen bent u verplicht uw paard te laten vaccineren tegen influenza. Dit kan ten alle tijden gecontroleerd worden door een KNHS-official. Officials zijn juryleden, de federatievertegenwoordiger of een Identificatie & Registratie (I&R) controleur. Als je deelneemt aan KNHS-wedstrijden, ben je zelf verantwoordelijk voor het in orde zijn van het paardenpaspoort. Voorkom problemen en check dus ruim voor de wedstrijdag of alles klopt! LET OP: Vanaf 2022 geldt voor veulens een verplichte basisvaccinatie bestaande uit 3 vaccinaties. De eerste rond 6 maanden leeftijd, de tweede rond 7 maanden en de derde booster op eenjarige leeftijd. 

Compleet ingevuld paardenpaspoort

Dat betekent dat de datum, plaats en land van vaccinatie zijn ingevuld en er een sticker met batchnummer met de gebruikte paardeninfluenza entstof op de betreffende regel is geplakt. De sticker is erg belangrijk, een geschreven batchnummer is niet voldoende en leidt tot diskwalificatie! Voor entingen die voor 1 april 2007 zijn gegeven geldt dit niet.
Alle vaccinaties moeten daarnaast zijn voorzien van de naam, stempel en handtekening van de betreffende dierenarts. Daarnaast moeten de vaccinatie datums kloppen. De regels daarvoor in de KNHS basiswedstrijdsport zijn:

• Basisenting moet compleet zijn - bestaande uit drie entingen. De eerste twee worden minimaal 21 en maximaal 92 dagen na elkaar toegediend. De derde booster volgt 5 tot 6 maanden na de tweede enting. 
  
• Jaarlijks herhalingsvaccinatie - Deze moet binnen het jaar zijn gegeven, dus als een paard op 1 september 2022 is geënt, moet de vervolgenting uiterlijk 1 september 2023 worden gegeven. Ons advies is halfjaarlijks de influenza vaccinatie herhalen, net zoals de FEI voorschrijft. Hiermee is de weerstand van het paard optimaal voorbereid bij een eventuele infectie en is de kans op het ziek worden en besmetten van andere paarden nog weer veel kleiner dan bij jaarlijks vaccineren. 
• De week voor de wedstrijd niet vaccineren - De laatste vaccinatie mag niet korter dan 7 dagen voorafgaand aan de eerste dag van de wedstrijd zijn toegediend.
• Alleen een dierenarts mag aanpassen - Zijn er aanpassingen in een datum gemaakt, dan dient die aanpassing door de dierenarts te zijn voorzien van stempel en paraaf. 

FEI vaccinatie regels

Voor paarden die worden uitgebracht op internationale wedstrijden geldt een halfjaarlijks vaccinatie interval (FEI). Deze paarden beschikken over een FEI paspoort. De vaccinatie geschiedenis wordt echter bijgehouden in het nationale paspoort. Mocht dit vol zijn, dan kan verder worden geschreven in het FEI paspoort onder 'paarden vaccinaties uitsluitend influenza', of er moeten extra pagina's aan het nationale paspoort worden toegevoegd door de paspoort uitgevende instantie. Voor de FEI gelden dezelfde vaccinatie regels als bij de KNHS:

• Een basisvaccinatie bestaande uit twee vaccinaties met een tussenruimte van 21-92 dagen.
• Een herhalingsvaccinatie binnen 6 maanden + 21 dagen na de tweede basisvaccinatie.
• Een herhalingsvaccinatie dient jaarlijks gegeven te worden (dat wil zeggen binnen 365 dagen na de laatste vaccinatie)
• Een paard of pony mag binnen 7 dagen voorafgaand aan deelname aan een FEI evenement niet gevaccineerd worden.
  

Indien paarden of pony’s regelmatig meedoen aan FEI evenementen, dan gelden aanvullende regels:

• Elke 6 maanden vaccinatie herhalen - na de basisvaccinatie dient binnen iedere 6 maanden + 21 dagen een herhalingsvaccinatie gegeven te worden. 
• Paarden of pony’s die correct gevaccineerd zijn volgens de FEI regels vóór 1 januari 2005 hoeven geen nieuwe basisvaccinatie te krijgen, mits zij voldoen aan de voorgeschreven jaarlijkse herhaling en vereiste vaccinatie binnen 6 maanden + 21 dagen voor deelname aan FEI wedstrijden.

Voor meer informatie kunt u terecht biij het FEI veterinair reglement.

De kosten voor één vaccinatie inlfuenza (evt. met tetanus) zijn €28,50 incl. BTW per vaccinatie

Voor de bijsluiters van de door ons gebruikte influenza vaccins klik je hier: Proteq Flu of Prequenza

Tetanus

Tetanus is een ernstige ziekte die wordt veroorzaakt door de tetanus bacterie die wonden infecteert. De verkramping die hierdoor ontstaat is zeer pijnlijk en uiteindelijk sterft het paard.

Tetanus wordt meestal geënt in combinatie met influenza. Echter, indien de basisenting eenmaal is voltooid, hoeft tetanus slechts om de twee jaar herhaald te worden. De basisenting voor tetanus bestaat uit twee entingen met een interval van 4-6 weken, gevolgd door een 3e enting 17 maanden later.

Dieren die een (diepe) wond hebben opgelopen kunnen met tetanus-antiserum worden behandeld. Wanneer het betreffende dier regelmatig is gevaccineerd voor tetanus kan toediening van het antiserum achterwege blijven.

Voor de bijsluiter van de door ons gebruikte Equilis tetanus vaccin klik je hier.

Rhinopneumonie

Rhinopneumonie virus, oftewel Equine herpes virus (EHV1 en EHV4), verspreidt zich door direct neuscontact met andere paarden of materiaal met veel virus zoals geaborteerde veulens, vruchtwater en vruchtvliezen. De infectie kan zich op verschillende manieren manifesteren. De twee meest voorkomende zijn de verkoudheidsvorm (luchtweginfecties) en abortusvorm. Een derde, en gelukkige zeldzame, uitingsvorm is de verlammingsvorm. Symptomen die gezien kunnen worden zijn: neusuitvloeiing, sloomheid, koorts, enig hoesten, abortus, veulensterfte rond de geboorte, incoördinatie, slapte en verlamming. Meer informatie over rhinopneumonie vind je hier.

Veel paarden in Nederland (90%) zijn drager van het virus, maar zijn hier niet ziek van. De ziekte kan de kop op steken als het paard wordt blootgesteld aan stress door bijvoorbeeld transport of veranderingen in de koppel.

Door het vaccineren van uw paard kan de mate van luchtwegaandoeningen en vruchtbaarheidsproblemen worden verminderd. De verlammingsvorm is echter niet te voorkomen, maar de kans op besmetting kan met vaccinatie wel worden verkleind.

Indien u uw fokmerrie en haar veulen wilt beschermen tegen de abortusvorm van rhinopneumonie wordt het volgende entschema aangeraden:

• 3x vaccineren op maand 5, 7 en 9 van de dracht

Voor de overige paarden geldt:

• 2x vaccineren als basisvaccinatie met een interval van 4-6 weken, vervolgens elk half jaar.

De kosten voor één vaccinatie voor rhinopneumonie zijn €31,50 incl. BTW per vaccinatie

Voor de bijsluiter van de door ons gebruikte Equip EHV1, 4 vaccin klik je hier.

West Nile Virus

Besmettingen doen zich al enkele jaren in Europa voor en in 2020 bereikte het virus ook Nederland. Het virus is gevaarlijk voor veel dieren waaronder vogels, mensen en paarden.  Vogels zijn het reservoir, de mug is de vector die het virus overbrengt op andere diersoorten. Wanneer de besmette mug vervolgens een mens of paard prikt wordt het virus overgedragen en kan ziekte ontstaan.

Belangrijk om te weten: het West Nile Virus is maar zeer kort en in zeer kleine hoeveelheden in bloed van mensen en paarden aanwezig. Dat betekent dat mensen en paarden wel ziek kunnen worden, maar niet opnieuw muggen of elkaar kunnen besmetten. Dit maakt vaccinatie voor één paard al zeer effectief, er is geen groepsimmuniteit nodig. Meer weten over West Nile? lees het hier.

Vaccinatie
Vaccinatie is voor paarden goed mogelijk, in tegenstelling tot mensen waarvoor nog geen vaccin beschikbaar is. Een correcte bescherming treedt op 3 weken na afronden van de basisvaccinatie: twee vaccinaties met 3-5 weken tussentijd. Daarna jaarlijks de vaccinatie herhalen. De vaccinatie kan samen met andere vaccins gegeven worden bijvoorbeeld voor rhinopneumonie en of influenza. De kosten voor één vaccinatie WNV zijn €57,50 incl. BTW per vaccinatie.

Bijsluiter vaccin Equip WNV

Schimmels

Veel paarden in Nederland hebben last van een schimmelinfectie. Meestal doen de schimmelplekken zich voor bij paarden met een verminderde weerstand. Maar het kan ook plotseling voorkomen als er recentelijk nieuwe paarden aan een koppel zijn toegevoegd. De schimmelplekken zijn te herkennen als kale, grillige, grijze plekken met eventueel kort afgebroken haren. De plekken veroorzaken zelden jeukklachten.

 De enting kan worden gegeven om de kwaal te voorkomen, maar kan ook helpen bij het genezingsproces. In het laatste geval wordt de enting gecombineerd met een wassing met een schimmeldodend middel. De enting dient na twee weken te worden herhaald.