Samen zorgen voor dierenwelzijn

Wie dieren heeft, heeft hier het beste mee voor. Maar wat is nu eigenlijk het beste voor een konijn of knaagdier? Wat is dierenwelzijn en zijn hier handvatten voor? Binnen onze praktijk is dierenwelzijn ontzetten belangrijk. We delen daarom veel en graag onze kennis over dit onderwerp, maar we horen net zo graag van jullie hoe je het leven van je dier zo aangenaam mogelijk maakt. Zo kunnen we van elkaar leren en met elkaar zorgen voor een beter dierenwelzijn. 

Als we het over dierenwelzijn hebben dan kun je de basis omschrijven met "de 5 vrijheden van Brambell". Deze zijn als volgt:

  • dieren zijn vrij van honger en dorst
  • dieren zijn vrij van ongemak
  • dieren zijn vrij van pijn, verwonding en ziekte
  • dieren zijn vrij van angst en stress
  • dieren zijn vrij om normaal gedrag te vertonen

Logischerwijs is dierenwelzijn niet perfect als enkel aan de vijf vrijheden is voldaan. Een konijn die voer en water heeft gehad kan wel vrij zijn van honger en dorst, maar dat wil nog niet zeggen het dier goed en gezond gevoed is. Als hij daarnaast alleen zit dan is eenzaamheid een groot probleem. Daarom wordt als definitie van dierenwelzijn ook wel aangehouden: Een dier verkeert in een staat van welzijn wanneer het in staat is zich actief aan zijn levensomstandigheden aan te passen en daarmee een toestand kan bereiken die het als positief ervaart.

Huisvesting

Cavia's en konijnen groepsdieren
Zowel cavia's als konijnen zijn echte groepsdieren. Een cavia of konijn alleen houden is echt niet meer van deze tijd, we weten gelukkig inmiddels beter! Dieren die alleen worden gehouden zijn meer timide en missen een hele hoop sociale behoefte. Ze zullen niet zomaar door eenzaamheid overleiden maar een gelukkig leven hebben ze niet, super sneu dus! Ook als er een dier overblijft omdat een maatje is overleden is het belangrijk het dier opnieuw te koppelen. Is een koppeling juist uitgevoerd maar geen succes? Probeer het dan met een ander dier, wij vinden ook niet iedereen aardig. Wil je meer weten over het koppelen van konijnen en de beste combinatie? Hier leest u daar meer over. 

Hamsters solitair
In tegenstelling tot cavia's en konijnen, worden hamsters samen juist niet gelukkig. Er zijn soorten (campbelli) die onder sommige omstandigheden in een groepje gehouden kunnen worden, maar ook dan is er grote kans dat dit uiteindelijk vechten wordt. Houd hamsters daarom altijd alleen. Dat ze alleen leven wil niet zeggen dat ze minder ruimte nodig hebben. In het volgende kopje hier meer over!

Ruimte
Of het nu om cavia's, konijnen of een hamster gaat, voldoende ruimte is erg belangrijk. In veel dierenwinkels wordt helaas verkeerde informatie gegeven, en worden er verblijven verkocht die veel te klein zijn. De minimale afmeting voor het hok van een dwerghamster is 70x50 cm, die van een goudhamster zelfs 100x50 cm. Voor cavia's is minimaal 0.9 vierkante meter nodig voor 2 cavia's en voor iedere extra cavia 0.3 vierkante meter extra. Konijnen hebben de meeste ruimte nodig om aan hun behoefte te voldoen. Het hangt af van het formaat van het konijn en of er altijd (onbeperkt) of meerdere uren per dag (beperkte) toegang is tot een ren of losloopruimte. Uitgaande van een beperkte toegang tot loslopen, en 2 konijnen van maximaal 3 kg is de minimale maat van het basisverblijf 220x80x60 cm. Daarnaast moet er meerdere uren per dag een ren of losloopruimte beschikbaar zijn van minimaal 5 vierkante meter. Bij zowel konijnen, cavia's als hamsters wordt er gezien dat hoe groter het verblijf is, hoe meer de dieren ook zullen bewegen en verplaatsen, dit is ook nog eens leuker om naar te kijken. Groter is daarom altijd beter. 

Schuilplekken
Alle knaagdieren zijn vluchtdieren die behoefte hebben aan schuilplekken. Zorg er daarom voor dat er op meerdere plekken in het hok beschutting is waar ze kunnen schuilen. Voor konijnen en cavia's heeft dit ook nog als extra functie dat ze uit het zicht van de ander kunnen gaan zitten om de ander even te ontlopen. 

Inrichting
Het is heel leuk om wat tijd en energie te steken in het inrichten van een verblijf. Let hierbij op de behoeften van uw dier (lees hier meer over bij soorteigen gedrag) en pas het verblijf hier op aan. Hamsters houden van graven, zorg daarom voor een dikke laag bodembedekking. Alle konijnen en knaagdieren houden van (je raadt het al) kragen, zorg dus voor voldoende veilig materiaal. 

Preventieve zorg

Cavia's 
In het voorjaar en de zomer is het nog belangrijker dan anders om het hok goed schoon en droog te houden. Madenziekte ligt dan op de loer. Vliegen leggen eitjes en de maden die uitkomen zorgen voor erg veel schade aan uw cavia! Meer over madenziekte leest u hier. Cavia's kunnen zelf geen vitamine C aanmaken. Om te voorkomen dat ze ziek worden is het belangrijk hier voldoende aandacht aan te besteden. Meer hierover leest u onder het kopje voeding. Het is daarnaast aan te raden om dagelijks uw cavia te controleren op conditie en eventuele wondjes. Zo vallen veranderingen snel op. 

Konijnen
Konijnen kunnen nare dodelijke ziektes oplopen en dat wil natuurlijk geen eigenaar voor zijn konijn! Gelukkig zijn er vaccinaties beschikbaar om uw konijn te beschermen tegen deze ziektes. Meer over vaccinaties bij konijnen leest u hier. Daarnaast kan madenziekte ook bij konijnen voorkomen. Dit is iets wat niemand tegen wil komen bij zijn konijn. Meer over het voorkomen van madenziekte lees je hier. Het is daarnaast aan te raden om dagelijks uw konijn te controleren op conditie en eventuele wondjes. Zo vallen veranderingen snel op. 

Hamsters
Hamsters hebben niet veel zorg nodig maar zijn wel meesters in het verbergen van problemen. Ook zijn ze niet altijd wakker als wij wakker zijn, en dat kan het in de gaten houden wat ingewikkeld maken. Ziet u uw hamster niet? Leg wat lekkers in het hok en kijk de volgende dag of het weg is. Heeft u al een paar dagen uw hamster niet gezien? Ga dan toch op een van zijn slaapmomenten op zoek en kijk of je hamster nog in goede conditie is. 

Niet helemaal lekker
Knaagdieren en konijnen zijn vluchtdieren. Zij zullen daarom met man en macht proberen te verbergen dat ze zich niet lekker voelen. Ziet u wel dat ze niet lekker zijn (bijvoorbeeld sloom of niet eten)? Bel dan altijd de dierenarts, ook in het weekend! 

Ontwerp zonder titel (5)

Voeding

Hooi
Hooi is voor cavia's en konijnen de belangrijkste voedingsbron die ze nodig hebben! Ze hebben de vezels nodig om hun darmen te laten werken, zorg dat ze dit onbeperkt beschikbaar hebben. Daarnaast zorgt hooi ook voor slijtage van tanden en kiezen. De kwaliteit van het hooi is ook belangrijk. Goed hooi moet lekker fris ruiken en niet stoffig zijn. Goed hooi is lichtgroen van kleur en heeft ook wat langere sprieten.

Brokjes
Hamsters hebben geen hooi nodig en voldoende aan een goede mix voer. Het is leuk om het voer door het hok te strooien en niet uit een bakje te geven. Dit bootst het zoeken naar voedsel in de natuur na. Voor konijnen en cavia's zijn brokjes aanvullend voer. Een mix met allemaal losse ingrediënten kan, maar geeft risico op selectief eten. Daarom is vaak een pellet verstandiger. Hier kunnen ze niet selecteren. Geef cavia's ook echt cavia brokjes. Hier zit extra vitamine c in toegevoegd die ze zelf niet aan kunnen maken. 

Groente en fruit
Groente en fruit is erg goed om bij te voeren. Wil je voor je cavia wat extra vitamine c? Ga dan voor bijvoorbeeld paprika en broccoli. Wissel groentes en fruit af en voer met mate. Heeft u dit eerder nog niet gegeven? Begin dan met een klein beetje en geef steeds iets meer. Hamsters kan je erg blij maken met gedroogd groente en fruit. 

Meer over voeding
Op onze pagina over voeding voor konijnen en knaagdieren staat nog meer aanvullende informatie over voeding. Neem hier zeker eens een kijkje. Heeft u nog vragen? Neem gerust contact met ons op!

Soorteigen gedrag

Knagen
Zoals onder het kopje huisvesting al naar voren is gekomen, houden onze knagers erg van knabbelen! Het is belangrijk om voldoende materiaal aan te bieden wat ook veilig is. Knagen vinden ze niet alleen erg leuk maar heeft ook een belangrijke functie in het slijten van de tanden. Die groeien namelijk hun hele leven door. Er zijn verschillende mogelijkheden om aan knaagbehoefte te voorzien. Voldoende hooi is allereerst erg belangrijk. Daarnaast zijn bijvoorbeeld wilgentakken erg leuk om te geven. De blaadjes vinden ze heerlijk en ook de takjes worden dankbaar in ontvangst genomen. Er zijn ook allerlei eetbare huisjes te verkrijgen.

Graven
Hamsters en konijnen houden van graven. Cavia's worden hier niet zo warm van. Zorg er bij hamsters voor dat ze een dikke laag (minimaal 15 cm voor een dwerghamster) aan bodembedekking hebben. Het kan helpen om verschillende materialen (hooi, zaagsel, hennep, cotton) door elkaar te mengen om te zorgen dat de tunnels niet direct instorten. let bij konijnen met een ren op dat ze hier niet uit graven, om dit te voorkomen kan je eventueel een deel van de omheining ingraven. 

Schuilen
Onze knaagdieren zijn vluchtdieren en zullen meer het hele hok benutten als er voldoende schuilgelegenheid is. Zo zijn ze overal snel beschut als er ineens iets is. 

Lopen
Hamsters hebben een grote behoefte om te bewegen. Om hierin te voorzien is een loopwiel onmisbaar in een goed hok. Het formaat is hierbij erg belangrijk. Een hamster moet met een rechte rug in het wiel kunnen lopen. Ziet u dat een hamster een holle rug heeft in het wieltje? Dan is het wiel te klein en zorgt voor ongemak. Doorgaans betekent dit dat dwerghamsters minimaal een wiel nodig hebben met een diameter van 20cm. Voor goudhamsters is de minimale diameter 28 cm.


Geschreven door Susanne Teeuw