Naast BRSV zijn er meerdere virussen geassocieerd met luchtweginfecties, onder andere parainfluenza type 3 (PI-3) en BVD. Vaak spelen er ook één of meerdere bacteriën in het ziekteproces. Bekende bacteriën zijn Pasteurella multocida, Manheimia haemolytica en Mycoplasma bovis. Sommige bacteriën komen normaal ook in de neus van kalveren voor, maar overgroeien als de omstandigheden dat toelaten. Ook longworm en Salmonella kunnen longproblemen geven, maar die vallen niet onder pinkengriep.
Vaak is er een kuchje te horen in het koppel, een enkel dier is duidelijk ziek: sloom, een snotneus en snel ademhalen. Als u het koppel temperatuurt komen er vaak meerdere dieren met koorts tevoorschijn. Dit kan groeiachterstand geven en voor minder melkproductie zorgen als koe, in ernstige gevallen kan ook sterfte optreden.
De diagnose is vaak wel te stellen aan de hand van het klinisch beeld. Om er achter te komen welke kiemen een rol spelen, zijn meerdere mogelijkheden: tweemaal bloedname, longspoeling of een neusswab. Welke methode het meeste resultaat geeft hangt af van het doel van het onderzoek, en kunt u het beste bespreken met een van de dierenartsen. Belangrijk is wel om zo snel mogelijk (en voor behandeling) een monster te nemen voor onderzoek.
Dieren die ziek zijn van de pinkengriep moeten behandeld worden, koorts en ontsteking remmen is erg belangrijk, daarom moet snel een pijnstiller worden gegeven. Een antibiotica is vaak nodig om de bacteriën aan te pakken. Daarnaast zijn er ook middelen om de kalveren wat meer lucht te geven als ze erg benauwd zijn. En uiteraard hebben deze kalfjes wat extra verzorging nodig in de vorm van vaker kleine hoeveelheden drinken en eten.
Voorkomen is belangrijker dan genezen
Veel belangrijker is natuurlijk om problemen te voorkomen. Dit vereist een multifactoriële aanpak, waarbij huisvesting, voeding en immuniteit samenkomen. Gezonde kalveren zijn minder gevoelig voor de ziekteverwekkers, goede voeding draagt daar sterk aan bij. Dat begint al met veel biest geven van goede kwaliteit. Ook het voorkomen van diarree is daarbij belangrijk. Daarnaast moeten de kalfjes structuur, maar ook veel energie en eiwit opnemen. Ruwvoer is erg belangrijk voor de ontwikkeling van de pens, maar bevat niet voldoende eiwit, energie en mineralen. Een jongveebrok is daarom nodig naast voldoende melk, water en het ruwvoer. Zorg dat rantsoenwijzigingen geleidelijk worden doorgevoerd, zodat de pens van het kalfje zich kan aanpassen.
Huisvesting
Huisvesting is een belangrijke factor in het voorkomen van luchtweginfecties. Ieder kalf moet een schone en droge ligplaats hebben. Belangrijk is daarbij ook dat er geen koudeval of tocht is, kalveren kunnen daar slecht tegen. Soms kan het maken van een microklimaat hiervoor een goede oplossing zijn, bijvoorbeeld met een iglo of onderkruip. Een goede eerste stap om te zien of het goed geregeld is voor uw kalfjes is bedenken of je zelf een paar uurtjes op het plekje van het kalf wilt liggen. Als het antwoord nee is, dan geldt dat ook voor het kalfje en moeten er aanpassingen gemaakt worden!
Vaccineren
Om de weerstand van het kalf nog verder te verhogen kan er gevaccineerd worden. Door de kalfjes te vaccineren worden er antistoffen aangemaakt tegen de ziekteverwekkers. Hiermee worden de symptomen van pinkengriep sterk verminderd en kan blijvende schade worden voorkomen zodat uw kalf ook als koe goed zal produceren. Er zijn verschillende vaccins beschikbaar om pinkengriep te voorkomen en vaccineren kan al op jonge leeftijd.
Om samen met de dierenarts een plan te maken voor de kalveren op uw bedrijf kunt u hier contact opnemen.
Geschreven door Sophie v/d Burg